Enflasyon Nedir, Talep Enflasyonu ve Maliyet Enflasyonu Nedir

Enflasyon, fiyatlar genel seviyesindeki sürekli artış durumudur. Kaynaklarına göre, Talep Enflasyonu ve Maliyet Enflasyonu şeklinde iki tür enflasyon vardır. Toplam talebin arzı aşarak sürekli fiyat yükselişine neden olması halinde talep enflasyonu ve üretimde girdi olarak kullanılan mal ve hizmetlerin maliyetinde ortaya çıkan artışlar sonucunda fiyatların sürekli artması halinde de maliyet enflasyonu ortaya çıkar.

Enflasyon belirli fiyat düzeyinde toplam talebin toplam arzdan daha fazla olması demektir. Bu durumda, fiyatlar genel düzeyi yükselmeye başlayacaktır. Bu nedenle enflasyon fiyatlar genel düzeyindeki devamlı bir artış olarak olarak tanımlanabilir.

Para miktarındaki artışların, mal ve hizmet üretimindeki artışlardan daha fazla olması enflasyonun önemli bir nedenini oluşturmaktadır. Diğer bir nedende mal ve hizmetlere karşı duyulan aşırı talep nedeniyle “talep yönlü nedenler” ve mal ve hizmetlerin üretim maliyetlerinin artmasıyla ortaya çıkan arz yönlü nedenlerdir. İki tür enflasyondan söz edilebilir. Talep enflasyonu ve maliyet enflasyonu. Talep enflasyonu, tam istihdamdaki bir ekonomide, toplam talepte ortaya çıkan bir artış, birçok mal ve hizmetin piyasasında aşırı talep yaratarak fiyatları yükseltmektedir. Böylece ekonomi tam istihdamda iken hem mal ve hizmet hem de üretim faktörü piyasalarında görülen talep artışları enflasyona neden olmaktadır. Maliyet enflasyonu ise maliyetlerin yükselmesi, daha sonra fiyat artışları nedeniyle talebin yükselmesi biçiminde oluşan enflasyon süreci olarak ifade edilmektedir. Maliyet artışları, ücretlerin yükselmesine, girdi fiyatlarının artmasına, bazı mal ve hizmetlerin fiyatlarının artışına, ithalatın pahalılaşmasına, emeğin marjinal veriminin düşmesine vb. bağlı olarak ortaya çıkabilir.

Tam istihdam durumundaki bir ekonomide, toplam talepteki artış, birçok mala ilişkin piyasada aşırı talep yaratarak fiyatları yükseltmektedir. Mal hizmet talebindeki artış, faktör talebinde bir artışa neden olarak bunların fiyatlarını da yükseltmekte böylece hem mal ve hizmet piyasasında hem de üretim faktörleri piyasasındaki toplam talep artışı enflasyona neden olabilmektedir.

Üretimde kullanılan girdi fiyatlarının yükselmesi ve bunun ardından ürün fiyatlarının artması ile ortaya çıkan süreç ise maliyet enflasyonu olarak kabul edilmektedir.